Morphology

Morphology of P. amarus, P. caroliniensis and P. urinaria were studied. They were collected from faculties of Science and Engineering, Ubon Ratchathani University.
The results show that sepal number, leaf shape are useful for keys construction. Keys to species, descriptions and photographs are provided.

Morphology
1.1 Phyllanthus amarus Schumach. & Thonn.
ไม้ล้มลุก สูง 15–45 ซม ใบเดี่ยว เรียงแบบสลับ ใบรูปขอบขนาน และรูปไข่กลับ กว้าง 1–4 มม ยาว 4 –9 มม ขอบใบเรียบ ฐานใบมนและป้าน ปลายใบมน ตัด และมีติ่งแหลม
ช่อดอกแยกเพศที่ซอกใบ ดอกเพศผู้มีกลีบเลี้ยง 5 อัน สีขาว ไม่มีกลีบดอก เกสรเพศผู้มี 3 อัน ดอกเพศเมียมีกลีบเลี้ยง 5 อัน ผลกลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1–2 มม
ผิวเรียบ เมล็ดรูปทรงสามเหลี่ยมสีน้ำตาลผิวหยาบมีลักษณะเป็นขั้นยาวประมาน 1 มม

1.2 Phyllanthus caroliniensis Walt. (ภาพที่ 4.2 b, 4.3 b)
ไม้ล้มลุก สูง 10–40 ซม ใบเดี่ยว เรียงแบบสลับ รูปรี กว้าง 2–6 มม ยาว 1–10 มม ขอบใบเรียบ ฐานใบมนป้านและรูปลิ่ม ปลาบใบมนป้าน กลีบเลี้ยง 6 อัน ดอก เกสรเพศผู้มี 3 อัน
ดอกเพศผู้ กลีบเลี้ยงมี 6 อัน สีขาวอมเขียวไม่มีกลีบดอก ดอกเพศเมียกลีบเลี้ยง 6 อัน สีขาว ไม่มีกลีบดอก ผลกลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1–2 มม ผิวเรียบเมล็ดรูปทรงสามเหลี่ยม

สีน้ำตาล ยาวประมาน 1 มม

1.3 Phyllanthus urinaria L.
ไม้ล้มลุก สูง 10–40 ซม ใบเดี่ยวเรียงแบบสลับ ใบรูปขอบขนานและไข่กลับ กว้าง 1–5 มม ยาว 5–10 มม ขอบใบเรียบ และมีขนขรุย ฐานใบมนป้าน และรูปลิ่ม ปลายใบรูปติ่งแหลม
และรูปตัด ช่อดอกแยกเพศ ที่ซอกใบ ดอกเพศผู้ กลีบเลี้ยงมี 6 อัน สีขาวครีม ไม่มีกลีบดอก เกสรเพศผู้มี 3 อัน ดอกเพศเมีย กลีบเลี้ยง 6 อันสีขาว ไม่มีกลีบดอก ผลกลมเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ
1 มม ผิวขรุขระ เมล็ดรูปทรงสามเหลี่ยม สีน้ำตาล ยาวประมาน 1 มม


P.amarus	P.caroliniensis	P. urinaria

key to species

characteristics

Characters (5)	*P. amarus*	*P. caroliniensis*	*P. urinaria*
Sepal number	5	6	6
Leaf shape	oblong or obovate	elliptic	oblong or obovate
Leaf apex	Cuspidate,Obtuse and truncate	Obtuse	Caspidate
Leaf margin	entire	entire	serrulate
Capsule surface	glabrous	glabrous	scurfy or scaly